สึนามิ-ฟุกุชิม่า-ซูชิ เพราะเราอยู่บนโลกใบเดียวกัน

พญ.ธิดากานต์ รุจิพัฒนกุล

งดรับประทานปลาดิบนำเข้าจากญี่ปุ่นก่อน เป็นเวลาอย่างน้อย 3 เดือนโดยประมาณ
เชื่อว่าข่าวที่เกิดขึ้น คงจะทำให้ทุกท่านรู้สึกสลดหดหู่กันไปไม่น้อย
แต่ผู้เขียนอยากให้คุณผู้อ่านทุกท่านตั้งสติค่ะ
เรียนรู้จากความสูญเสียที่เกิดขึ้น มองอย่างเป็นรูปธรรมถึงเหตุผล
การแก้ไข การป้องกันที่เราจะช่วยกันได้คนละไม้คนละมือ และที่สำคัญคือ
อย่าลืมมองถึงผลกระทบที่อาจจะตามมา ทั้งเรื่องไกลตัว
และเรื่องใกล้ตัวที่เราอาจลืมนึกถึงไป
คุณผู้อ่านคงทราบข่าวกันดีว่า การเคลื่อนตัวของเปลือกโลกที่เกิดขึ้นนี้
ไม่เพียงแต่สร้างความเสียหายให้กับบ้านเรือนของประชาชนทั่วไป
แต่ยังสร้างความสั่นสะเทือนไปถึงโรงงานผลิตพลังงานจากนิวเคลียร์
ฟุกุชิม่า ไดอิจิ ส่งผลให้เกิดการรั่วไหลของกัมมันตภาพรังสีจากโรงงาน
ไม่เพียงแต่ผู้คนที่อยู่อาศัยในละแวกนั้นที่จะได้รับผลกระทบ
พบว่ากัมมันตภาพรังสียังมีการรั่วไหลลงสู่ผืนทะเลโดยรอบ
รายงานจากเพนตากอนพบว่า
ตัวอย่างน้ำทะเลที่ห่างจากโรงงานออกไปถึง 60 ไมล์
ยังพบสารกัมมันตภาพ ซึ่งคาดว่าจะเป็น ซีเซี่ยม-137 (Cesium-137) และ
ไอโอดีน-131 (Iodine-131) ปนเปื้อนอยู่
เจ้าสารไอโอดีน-131นี้เป็นกัมมันภาพรังสีเดียวกับ
ที่เคยรั่วเมื่อสมัยโรงไฟฟ้านิวเคลียร์เชอร์โนบิล
และพบว่าทำให้เกิดโรคมะเร็งต่อมธัยรอยด์ถึง
6,000-7,000 รายในครั้งนั้น
ข่าวว่ารัฐบาลญี่ปุ่นกำลังเร่งดำเนินการ
แจกยาโพแทสเซี่ยมไอโอไดด์ให้กับประชาชนในพื้นที่
ซึ่งเจ้ายาที่แจกนี้จะเข้าไปช่วยขัดขวางเจ้าสารกัมมันตภาพรังสี
ไม่ให้ไปสะสมที่ต่อมธัยรอยด์มากนัก
และช่วยลดความเสี่ยงต่อมะเร็งต่อมธัยรอยด์ในผู้ที่ได้รับสารกัมมันภาพรังสีได้
แต่แน่นอนว่า เจ้าหน้าที่คงไม่สามารถแจกยาหรือกระทำการใดๆ
เพื่อลดการสะสมของสารกัมมันตภาพรังสี ให้กับเหล่าปลาในพื้นที่แถบนั้น
จึงแน่นอนว่าปลาและน้ำทะเลโดยรอบจะถูกปนเปื้อนโดยสารไอโอดีน-131นี้
อย่างไรก็ตาม เจ้าสารไอโอดีน-131นี้ มีอายุขัย
หรือที่เรียกกันภาษาวิทยาศาสตร์ว่า half-life เพียง 8 วัน
นั่นหมายความว่า มันน่าจะหายไปหมดจากอากาศและน้ำโดยรอบในเวลาประมาณ 80
วัน ...
แต่ข่าวร้ายคือ เจ้าสารกัมมันตภาพรังสีอีกตัวหนึ่งคือ ซีเซี่ยม-137
นั้นมีอายุขัย หรือ half-life ถึง 30 ปี
นั่นหมายความว่ามันจะอยู่ในน้ำทะเล
หมู่ปลาเล็กใหญ่ในห่วงโซ่อาหารได้นานนับร้อยปี!!
พบว่าสารซีเซี่ยม-137นี้สัมพันธ์กับการเกิดมะเร็งหลายชนิด เช่น
มะเร็งเม็ดเลือดหรือลิวคีเมีย มะเร็งเต้านม มะเร็งปอด และมะเร็งลำไส้ใหญ่
มาถึง ณ จุดนี้ คุณผู้อ่านพอนึกภาพออกหรือยังคะ
ว่าการเคลื่อนตัวของเปลือกโลกเพียงเล็กน้อย
ก่อให้เกิดแผ่นดินไหวและคลื่นยักษ์สึนามิ
คร่าชีวิตเพื่อนร่วมโลกของเราไปร่วมหมื่น
จะส่งผลชิ่งกระทบมาถึงการสั้นลงของอายุขัยของเราได้อย่างไร
“มันมากับปลาค่ะ!!!” นับจากนี้ไป ปลาดิบอร่อยๆชั้นดีที่นำเข้าจากญี่ปุ่น
ซึ่งเราไม่มีทางจะทราบได้ว่ามาจากท้องทะเลส่วนใหญ่ในญี่ปุ่น และแน่นอนว่า
ระบบการตรวจสอบกัมมันภาพรังสีปนเปื้อนในอาหารนำเข้าของไทยเรา
ก็คงน่าเชื่อถือเกินกว่าที่เราจะเชื่อถือได้ ว่าจะตรวจสอบอะไรพบ
อย่างไรก็ตาม เหล่าบรรดา “ปลาดิบเลิฟเวอร์” ทั้งหลาย
อย่าเพิ่งโห่ไล่ผู้เขียนลงจากเวทีค่ะ ที่ว่ามานี้
ไม่ได้จะบอกว่าให้เลิกบริโภคปลาดิบจากญี่ปุ่น
เพราะผู้เขียนเองก็ทำไม่ได้เช่นกัน แต่เราต้องฉลาดบริโภคค่ะ
ด้วยความกังวลต่อสุขภาพแต่มีใจรักการทานปลา ผู้เขียนจึงค้นคว้าหาทิป
การรับประทานปลาที่น่าจะช่วยให้ชาวซูชิเลิฟเวอร์ผ่านพ้นวิกฤตินี้ไปด้วยกัน
1. งดรับประทานปลาดิบนำเข้าจากญี่ปุ่นก่อน เป็นเวลาอย่างน้อย 3
เดือนโดยประมาณ เพราะอย่างที่ว่าไปว่า เจ้าไอโอดีน-131นั้น
จะคงอยู่ได้ประมาณ 80 วันในบรรยากาศ
อาจหันไปรับประทานปลาดิบจากฝั่งอลาสก้า ปลาดิบที่เลี้ยงในฟาร์ม
หรือหันมารับประทานปลาไทยๆที่นำมานึ่ง ทอด ต้ม บ้าง
(แต่ปลาดิบไทยเนี่ย...
อาจอันตรายกว่าปลาดิบจากลุ่มน้ำแถบฟุกุชิม่านะคะ!!)
2. หลังจากพ้นสามเดือนไปแล้ว หากอยากจะรับประทานปลาดิบญี่ปุ่น
พยายามเลือกรับประทานปลาตัวเล็ก ที่อายุขัยสั้น
อยู่ตอนปลายของห่วงโซ่อาหาร ซึ่งจะมีการสะสมของสารกัมมันตภาพรังสี
และสารพิษต่างๆน้อยกว่า รายชื่อเมนูปลอดภัย(กว่า)ได้แก่ ฮิราเมะซาชิมิ
ออยสเตอร์ หอยเชลล์(scallop) กุ้ง เป็นต้น ส่วนปลาตัวใหญ่อายุยืนยาวเช่น
ทูน่า นั้น แน่นอนว่า อาจยังมีซีเซี่ยม-137ตกค้างอย
3. หากจับพลัดจับผลู ต้องไปร้านอาหารญี่ปุ่นในช่วงสามเดือนนี้
อาจสั่งเป็นเป็นประเภทที่ทำสุกแล้ว เช่น แคลิฟอร์เนียโรล
ซึ่งมีเนื้อปูสุกและปลาไหลปรุงสุกเป็นส่วนประกอบหลัก
4. แน่นอนว่า แม้จะไม่มีการรั่วไหลจากโรงไฟฟ้านิวเคลียร์
ในอาหารที่เรารับประทานกันอยู่ในปัจจุบัน
ก็มีการปนเปื้อนของสารกัมมันตรังสี และสารพิษต่างๆอยู่แล้วในระดับต่ำๆ
ที่ร่างกายเราพอจะรับและกำจัดได้ ดังนั้น การดูแลตัวเองขั้นพื้นฐานเช่น
การดูแลรักษาตับซึ่งเป็นโรงงานกำจัดสารพิษในร่างกายให้แข็งแรง
ด้วยการไม่ดื่มสุรา และรับประทานผักในกลุ่มบร็อคโคลี่ หรือ กะหล่ำดอก
ซึ่งมีสาร Indole-3-carbinol
ช่วยการทำงานของเอนไซม์ขับสารพิษภายในตับหรือ การออกกำลังกายเป็นประจำ
เพื่อลดปริมาณไขมันส่วนเกิน อันเป็นแหล่งสะสมของสารพิษให้น้อยที่สุด
ก็ถือเป็นการดูแลสุขภาพพื้นฐาน
ที่ควรจะปฏิบัติกันอย่างต่อเนื่องเป็นประจำนะคะ
โลกจะแตกสลายตามคำทำนายจริงหรือไม่ ไม่มีใครอาจรู้ได้
ความตายเป็นสิ่งที่พุทธศาสนิกชนอย่างเราควรระลึกเสมอว่าเป็นเรื่องใกล้ตัว
และเป็นความจริงที่มิอาจหลีกเลี่ยงได้ แต่ไม่ได้หมายความว่า
เราควรจะละเลยสุขภาพหรือการดูแลตนเอง ในทางตรงข้าม
เรากลับต้องดูแลสุขภาพกายและใจของตัวเอง ของคนรัก ของครอบครัว
ของเพื่อนร่วมงาน ของเพื่อนร่วมชาติ และของเพื่อนร่วมโลก
ให้ดีที่สุดเท่าที่จะทำได้ในแต่ละวัน ใช้ชีวิตอย่างมีสติ
รับประทานอาหารอย่างมีสติ ใช้ทรัพยากรโลกอย่างมีสติ
เพราะวันนี้หรือวันหน้า อาจเป็นวันสุดท้ายของคุณและโลกใบนี้