23 ตุลาคมของทุกปี คือ วันปิยมหาราช
โดยเฉพาะ 23 ตุลาคม 2553 ถือเป็นวันสำคัญกว่าทุกปี
เพราะเป็นวาระครบรอบ 100 ปีแห่งวันสวรรคต
ของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
โดยจะมีการเฉลิมฉลองยิ่งใหญ่
เพื่อเทิดพระเกียรติและน้อมรำลึกถึงคุณูปการ
ที่ทรงมีแก่ประเทศชาติและ ประชาชนชาวไทย
"๑๐๐ ปี แห่งการสวรรคตของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว"
ชื่องาน ที่รัฐบาลกำหนดจัดขึ้นเพื่อน้อมรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณ เป็น 100 ปี
ที่ทรงมีคุณูปการต่อประเทศชาติ โดยเฉพาะ ทรงนำพาประเทศ
ให้รอดพ้นจากการล่าอาณานิคม ชาติไทยจึงเป็นเอกราชมาจนถึงทุกวันนี้
ทั้งทรงริเริ่มและวางแผนให้โครงสร้างของสังคมไทย
มีความทันสมัยทัดเทียมกับ นานาอารยประเทศ
ที่สำคัญ ทรง "เลิกทาส"
เพื่อให้คนไทย ได้เป็น "ไท" เท่าเทียมกัน
อันเป็นรากฐานของระบอบประชาธิปไตยอย่างแท้จริง
คุณูปการ จากพระราชกรณียกิจเป็นที่ประจักษ์ ต่อนานาประเทศทั่วโลก
และใน ปี พ.ศ.2546 องค์ การยูเนสโก
ได้ยกย่องและประกาศเกียรติคุณพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
ทรงเป็น "บุคคลสำคัญของโลก"
และในปี พ.ศ.2552
ก็ประกาศขึ้นทะเบียนเอกสารสำคัญทางประวัติศาสตร์ของพระองค์เป็น
"มรดกความทรงจำของโลก"
และในวาระสำคัญนี้ พระบาทสมเด็จพระเจ้า อยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ
พระราชทานพระบรมราชานุญาต แบบตราสัญลักษณ์ ๑๐๐ ปี
แห่ง การสวรรคตของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
เพื่อให้ประชาชนนำไปประดับบ้านเรือนเทิดพระเกียรติในวาระดังกล่าวด้วย
โดยตราสัญลักษณ์ มีอักษรพระ ปรมาภิไธย จปร
ประดิษฐานอยู่ใจกลางตรา
หมายถึง พระองค์ทรงสถิตอยู่ในใจไพร่ฟ้าประชากร
ดั่งเลข ๑๐๐ ในหัวใจสีชมพู
ด้านล่าง แบบลวดลายไทย หมายถึง
ความเป็นไทย เอกลักษณ์ไทย แพรแถบประดิษฐ์อักษร
๑๐๐ ปี แห่งการสวรรคตของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
สีที่ใช้ ชมพู คือ สีประจำวันพระบรมราชสมภพ
สีน้ำเงิน หมายถึงพระมหากษัตริย์
สีเหลือง แทน แสงสว่าง
สีทองนั้นด้วยพระองค์เปี่ยมคุณค่าหาผู้ใดเปรียบ
สีเขียว คือความสดชื่น เกษมสำราญ
ศ.(พิเศษ) ธงทอง จันทรางศุ เลขาธิการสภาการศึกษา (สกศ.)
กล่าวว่า 100 ปีแห่งวันสวรรคตคือ 100 ปี
แห่งบทเรียนที่คนไทยควรเรียนรู้ในพระราชกรณียกิจของพระองค์
ที่ทรงนำบ้านเมืองฝ่าฟันอุปสรรคจนไทยเป็นชาติที่มั่นคงมาจนถึงปัจจุบัน
โดย เฉพาะด้านการศึกษา เพราะทรงต้องการให้คนไทยมีความรู้
โปรดให้มีการปฏิรูปครั้งใหญ่
มีการตั้งโรงเรียนเพื่อวางรากฐาน สร้างครู
ที่สำคัญเปิดโอกาสให้ผู้หญิงได้เรียนหนังสือเทียมเท่ากับผู้ชาย
ซึ่งเป็นเรื่องใหญ่มากในสมัยนั้น
"ทรงทำให้คนฉลาด
แต่ขณะเดียวกันทรงเน้นมีความรู้ต้องคู่กับศีลธรรม
เพราะรู้มากฉลาดมากก็โกงมาก
รู้น้อยฉลาดน้อย แต่ก็ใช่ว่าจะไม่โกง
ดังนั้น ต้องมีศีลธรรมหรือธรรมะกำกับ" ศ.(พิเศษ) ธงทอง ระบุชัดเจน
ด้านพระ พุทธศาสนา พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
โปรดเกล้าฯ ให้มี การชำระและการพิมพ์พระไตรปิฎก
เป็นอักษรไทยครั้งแรกในประเทศไทย
และพระราชทานแด่พระอารามหลวงและวัดราษฎร์
ทั้งในกรุงเทพฯและหัวเมือ
ทรงสร้างวัดขึ้นใหม่ คือ วัดราชบพิธ
วัดเทพศิรินทราวาสวัดเบญจมบพิตร วัดอัษฎางค์นิมิต
วัดจุฑาทิศราชธรรมสภา
วัดนิเวศน์ธรรมประวัติ และ ทรงปฏิสังขรณ์วัดมหาธาตุ
ทำให้มีสร้อยนามว่า "วัดมหาธาตุ ยุวราชรังสฤษฎิ์"
ทั้ง โปรดเกล้าฯ ให้จัดตั้งโรงเรียนสอนพระปริยัติธรรมขึ้นตามวัดต่าง
ทรงกำหนดให้มีการสอบไล่พระปริยัติธรรมเป็นประจำทุกปี
และโปรดเกล้าฯให้จัดตั้งสถาบันการศึกษาชั้นสูงสองแห่งจนกลายมาเป็น
มหาวิทยาลัยสงฆ์ในปัจจุบัน คือ
มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย และมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
พระธรรมวรเมธี กรรมการมหาเถรสมาคม
ในฐานะประธานคณะกรรมการจัดงานที่วัดราชบพิธฯ กล่าวว่า
พระองค์ทรงใช้วัดเป็นศูนย์กลางการศึกษาของประชาชนในรูปแบบของ "บวร"
หรือ บ้าน วัด โรงเรียน
ที่สำคัญทรงเป็นผู้ให้กำเนิดการปกครองคณะสงฆ์
ทรงให้คณะสงฆ์ปกครองตนเอง
และให้มีการตรากฎหมายคณะสงฆ์ขึ้นครั้งแรก
"วัด ราชบพิธฯ และหน่วยงานต่างๆ กว่า 300 แห่ง
ที่ใช้พระปรมาภิไธยของพระองค์ท่าน
ร่วมจัดกิจกรรม ตั้งแต่วันที่ 21-23 ต.ค.นี้
ที่วัดราชบพิธฯ โดยวันที่ 23 ต.ค.
สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
เสด็จพระราชดำเนินทรงบำเพ็ญ
พระราชกุศลอุทิศถวายพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
ณ พระอุโบสถวัดราชบพิธฯ ด้วย" พระธรรมวรเมธี กล่าว
พระพรหมเมธี เจ้าอาวาสวัดเทพศิรินทราวาส และกรรมการมหาเถรสมาคม กล่าวว่า
วัดเทพศิรินทราวาสจะจัดงานในวันที่ 22 ต.ค.มีทั้งตักบาตรพระสงฆ์ 100 รูป
มอบทุนการศึกษาให้กับนักเรียน 100 ทุน และเวลา 17.00 น.
สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร
เสด็จฯแทนพระองค์ทรงบำเพ็ญพระราชกุศลที่พระอุโบสถวัดเทพศิรินทราวาส
สำหรับ กิจกรรมในส่วนของรัฐบาลนั้น ส่วนกลางจะจัดขึ้นระหว่างวันที่ 22-25 ต.ค.
โดยมีพิธีการทำบุญ ตักบาตรและพิธีบวงสรวงบริเวณสวนอัมพร วันที่ 23 ต.ค.
และ ลานพระราชวังดุสิต มีนิทรรศการเฉลิมพระเกียรติฯ ของ 25 หน่วยงานภาครัฐ ที่
อาคารถาวรวัตถุ หน้าวัดมหาธาตุยุวราชรังสฤษฎิ์ จัดนิทรรศการถาวรเฉลิมพระเกียรติ
หอประชุมกองทัพเรือ กองบัญชาการกองทัพเรือ มีสัมมนาเชิงวิชาการ
"รำลึก 100 ปี ปิยมหาราชานุสรณ์ : บทเรียนความอยู่รอดของชาติท่ามกลางความขัดแย้ง"
โรงละคร แห่งชาติ มีแสดงละครบทพระราชนิพนธ์เรื่องเงาะป่า
และ หอสมุดดำรงราชานุภาพ
หลังอาคารถาวรวัตถุ จัดฉายภาพยนตร์ ภาพนิ่งเกี่ยวกับเหตุการณ์ในรัชสมัย
ส่วน ภูมิภาค จัดใน 4 ภูมิภาค ภูมิภาคละ 8 จังหวัด ตั้งแต่วันที่ 23 ต.ค.-31 ธ.ค.2553
เป็นนิทรรศการเคลื่อนที่ ขณะที่ กรมป่าไม้ ซึ่งพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
ทรงสถาปนาขึ้น จัดให้อาสาสมัครพิทักษ์ป่าปลูกต้นไม้ทั่วประเทศ
ทีมข่าวการศึกษา มั่นใจว่า ถึงวันนี้แม้ผ่านมาถึง 100 ปีแห่งการสวรรคต
แต่พระพุทธเจ้าหลวงยังคงสถิตในหัวใจของคนไทยทุกหมู่เหล่า
ทั้งสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณที่ทรงริเริ่มและพระราชทานกิจการด้านต่างๆ มากมาย
อันเป็นรากฐานของความเจริญทัดเทียมนานาอารยประเทศ ที่สืบทอดมาถึงปัจจุบัน
ดั่งพระสมัญญานาม "พระปิยมหาราช"..... พระราชาอันเป็นที่รักยิ่งแห่งราษฎร.
ทีมข่าวการศึกษา
